Bình luận câu thơ: Làm ơn há dễ trông người trả ơn, Truyện Lục Vân Tiên

Đề bài: Bình luận câu thơ: Làm ơn há dễ trông người trả ơn, Truyện Lục Vân Tiên

Bạn đang xem: Bình luận câu thơ: Làm ơn há dễ trông người trả ơn, Truyện Lục Vân Tiên

3 bài văn mẫu Bình luận câu thơ: Làm ơn há dễ trông người trả ơn, Truyện Lục Vân Tiên
 

Bài mẫu số 1: Bình luận câu thơ: Làm ơn há dễ trông người trả ơn, Truyện Lục Vân Tiên

Truyện Lục Vân Tiên là truyện thơ nổi tiếng nhất của Nguyễn Đình Chiểu, nhà thơ lớn của miền Nam trong thế kỉ XIX. Lục Vân Tiên và Kiều Nguyệt Nga là linh hồn của tác phẩm. Là hai nhân vật lý tưởng, đẹp đẽ: chàng trai văn võ song toàn “Văn đã khởi phụng đằng giao – Võ thêm ba lược sáu thao ai hì”, người thiếu nữ thì “vóc ngọc mình vàng”, đoan trang, giàu tình cảm và vô cùng chung thủy.

Lục Vân Tiên cứu Kiền Nguyệt Nga là một đoạn thơ hào hùng, đầy kịch tính và rất hấp dẫn trong truyện thơ của Nguyễn Đình Chiểu. Chuyện đánh cướp, chuyện trai tài gái sắc gặp gỡ, nói với nhau những cậu chí tình chí nghĩa, làm người đọc cảm động và không bao giờ quên.

Sau khi bọn lâu la “bốn phía vỡ tan”, tướng cướp Phong Lai bị Vân Tiên tiêu diệt, Kiều Nguyệt Nga được cứu thoát. Nàng vô cùng cảm động, muốn được đền đáp công ơn người anh hùng:

Gẫm câu báo đức thù công
Lấy chi cho phỉ tấm lòng cùng ngươi

Nhưng Lục Vân Tiên đã cười và khước từ một cách cao thượng:

Làm ơn há dễ trông người trả ơn.

Câu nói ấy biểu hiện một cách ứng xử tuyệt đẹp của Lục Vân Tiên. Đối với bọn bất lương, chàng nghiêm khắc lên án “chớ quen làm thói hồ đồ hại dân” và quyết đánh lan “lũ kiến chòm ong”, trừng phạt lên tướng cướp Phong Lai, làm cho hắn “thác rày thân vong”. Đối với nhân dân, chàng “xin ra sức anh hào, Cứungười cho khỏi lao đao buổi này”. Đó là hai thái độ yêu, ghét rõ ràng, dứt khoát.

Còn đối với Kiền Nguyệt Nga, chàng đã xử sự như thế nào? Tinh thần dũng cảm đánh cướp của Lục Vân Tiên đã làm cho nàng vô cùng khâm phục và biết ơn. Nhờ chàng cứu giúp mà nàng thoát khỏi bàn tay bọn hung đồ, bảo toàn được phẩm tiết. Nàng đã làm đúng đạo lý muốn “báo đức thù công” người quân tử. Nếu Vân Tiên nhận sự đền ơn của nàng, thì đó cũng là một chuyện thường tình, chính đáng. Nhưng, Vân Tiên đã “cười”. khảng khái khước từ sự trả ơn của người mắc nạn, vì chàng đã hành động trong tư thế anh hùng, lấy việc cứu nhân độ thế làm niềm vui hạnh phúc. Chàng đã cười, đã chối từ sự trả ơn, nếu làm trái lại, đâu còn là anh hùng nữa? Câu nói của Lục Vân Tiên cho ta thấy chàng là một con người vị nghĩa, có tâm hồn rất đẹp, cao thượng, trọng nghĩa khinh tài, thấy việc ngang trái, quyết ra tay hành động, không từ nan trốn tránh:

Nhớ câu kiến nghĩa bất vi,
Làm người thế ấy cũng phi anh hùng.

Qua câu nói của Vân Tiên, nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu đề cao tư tưởng nhân nghĩa cao đẹp. Người giàu lòng nhân nghĩa có tình nhân ái bao la, biết căm thù cái ác, ghét bất công. Người nhân nghĩa vì hạnh phúc của nhân dân mà hành động dũng cảm bênh vực, che chở kẻ lầm than. Họ không màng danh lợi, vô tư, khảng khái, trọng nghĩa khinh tài, hào hiệp, vị tha…

Làm ơn há dễ trông người trả ơn.

Câu nói ấy thể hiện một lẽ sống đẹp, và nhà thơ đã ca ngợi một quan niệm anh hùng rất cao đẹp và tiến bộ. Lục Vân Tiên đã hành động một cách quyết liệt, vì một chân lý, như người xưa đã nói: “Lộ kiến bất bình, bạt đao tương trợ” (giữa đường thấy việc bất bình, rút gươm ra giúp sức). Người anh hùng lấy cái nghĩa làm trọng, coi cái chết nhẹ tựa lông hồng, sẵn sàng dấn thân vào rừng gươm giáo để cứu người, cứu đời. Câu nói của Lục Vân Tiên phản ánh ước mơ khát vọng cháy bỏng của nhà thơ yêu nước miền Nam. Xã hội Việt Nam trong thế kỉ XIX là một xã hội loạn lạc, vô cùng đen tối: vua quan tham lam tàn bạo, cướp bóc nổi lên như ong, đạo đức suy vi, nhan nhản bọn bạc ác tinh ma, lừa thầy phản bạn như cha con Võ Thái Loan, Trịnh Hâm, Bùi Kiệm… Nhà thơ mong chờ, hi vọng xuất hiện nhiều con người tài, đức như Lục Vân Tiên, Kiều Nguyệt Nga, Vương Tử Trực, Hớn Minh, những con người nghĩa khí như ông Quán, ông Tiều, lão bà, ông Ngư, tiểu đồng, v.v…

Người đọc nhớ mãi câu nói của ông Ngư với Lục Vân Tiên:

Ngư rằng: lòng lão chẳng mơ,
Dốc lòng nhơn nghĩa há chờ trả ơn ?
Nước trong rửa ruột sạch trơn,
Một câu danh lợi chi sờn lòng đây.

Truyện Lục Vân Tiên ra đời cách chúng ta trên 150 năm. Nhiều nhân vật trong truyện thơ có một sức sống lâu bền kì lạ, vô cùng hấp dẫn. Hành động anh hùng vị nghĩa của nhân vật Vân Tiên vẫn có nhiều ý nghĩa tích cực đối với nhân dân ta. Tinh thần hào hiệp, nghĩa khí chống phong kiến và đế quốc của nhân dân Nam Bộ là điều mà ta cảm nhận được qua văn thơ Nguyễn Đình Chiểu. Nguyễn Đình Chiểu đã dành cho nhân vật Kiều Nguyệt Nga, Lục Vân Tiên nhiều ưu ái đặc biệt, vì đó là hình ảnh lý tưởng đẹp đẽ của nhà thơ. Bởi thế, Truyện Lục Vân Tiên có tính nhân dân sâu sắc.

Bên cạnh nội dung Bình luận câu thơ: Làm ơn há dễ trông người trả ơn, Truyện Lục Vân Tiên ở trên, các em cần tìm hiểu thêm bài Phân tích nhân vật Lục Vân Tiên. Ngoài ra, Phân tích nét nổi bật của tính cách nhân vật Lục Vân Tiên cũng là một bài học quan trọng trong mà các em cần phải đặc biệt lưu tâm.

Bài mẫu số 2: Bình luận câu thơ: Làm ơn há dễ trông người trả ơn, Truyện Lục Vân Tiên

“Truyện Lục Vân Tiên” là truyện thơ nổi tiếng nhất của Nguyễn Đình Chiểu, nhà thơ lớn của Nam Bộ trong thế kỉ XIX. Lục Vân Tiên và Kiều Nguyệt Nga là linh hồn của tác phẩm. Cả hai nhân vật đều mang vẻ đẹp lí tưởng. Lục Vân Tiên là người văn võ song toàn:

“Văn đà khơi phụng dằng giao,
Võ thêm ba lược sáu thao ai bì”.

Nhân vật Kiều Nguyệt Nga có nhan sắc tuyệt thế “vóc ngọc mình vàng “, đoan trang, thủy chung trong tình yêu.

Đoạn thơ “Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga ” rất hào hùng, hấp dẫn, đầy kịch tính. Chuyện anh hùng đánh cướp cứu dân, chuyện anh hùng, giai nhân tương ngộ được nhà thơ kể lại một cách sinh động, lôi cuốn, làm ta nhớ mãi.

Trên đường sang Hà Khê thăm cha, Kiều Nguyệt Nga bị lũ cướp Phong Lai bắt đem về sơn trại. Vân Tiên đã đánh bọn cướp, cứu Kiều Nguyệt Nga. Thoát khỏi tay bọn hung đồ, Kiều Nguyệt Nga chân thành và cảm động thổ lộ:

“Gẫm câu báo đức thù công,
Lấy chi cho phỉ tấm lòng cùng người”.

Nhưng Lục Vân Tiên đã “cười ” và khước từ một cách cao thượng:

“Làm ơn há dễ trông người trả ơn “.

Câu nói ấy biểu lộ một cách ứng xử cao đẹp của Lục Vân Tiên, thể hiện phong cách của kẻ sĩ trọng nghĩa khinh tài. Đối với bọn bất lương, chàng nghiêm khắc lên án “chớ quen làm thói hồ đồ hại dân “. Chàng đã “ra sức anh hào ” dũng cảm đánh tan ‘lũ kiến chòm ong “, quyết trừng phạt tên tướng cướp Phong Lai. Vân Tiên đã đánh cướp để bảo vệ nhân dân, vì sự sống yên vui và hạnh phúc của nhân dân:

“Tôi xin ra sức anh hào,
Cứu người cho khỏi lao đao buổi này!”.

Đó là thái độ yêu, ghét dứt khoát, rõ ràng, một quan niệm sống đẹp: “Bởi chưng hay ghét cũng là hay thương “.

Đối với Kiều Nguyệt Nga, Vân Tiên đã xử sự như thế nào? Hành động dũng cảm đánh cướp của Lục Vân Tiên đã làm cho nàng vô cùng khâm phục và biết ơn. Nhờ chàng cứu giúp mà nàng thoát khỏi bàn tay bọn Phong Lai, bảo toàn được danh giá, phẩm tiết. Nàng đã làm đúng đạo lí, muốn được “báo đức thù công ” người quân tử. Nếu Vân Tiên vui vẻ nhận sự đền ơn của người đẹp, thì đó cũng là chuyện thường tình, chính đáng. Nhưng chàng đã “cười” một nụ cười rất tươi, khảng khái khước từ sự trả ơn của người mắc nạn được mình cứu giúp. Chàng đã hành động theo lí tưởng anh hùng, lấy việc cứu nhân độ thế làm niềm vui hạnh phúc. Chàng đã cười vui vẻ khi nghe người đẹp nói đến “bạc vàng “, đến “báo đức thù công “. Câu nói của Lục Vân Tiên cho ta thấy chàng là một anh hùng vị nghĩa, có tâm hồn đẹp, cao thưọng, giàu nghĩa khí, thấy việc bất binh, ngang trái, quyết ra tay hành động, không lùi bước trước mọi nguy hiểm. Câu nói vang lên như một lời thề:

“Nhớ cân kiến ngãi bất vi,
Làm người thế ấy cũng phi anh hừng”.

Qua câu nói của Lục Vân Tiên, nhà thơ Nguyễn Đinh Chiểu đề cao tư tướng nhân nghĩa có tình thương bao la, ghét bất công, căm thù cái ác. Người nhân nghĩa sống vì lẽ phải, hành động vì tính mạng và hạnh phúc của nhân dân, dũng cảm bênh vực, che chở kẻ bị áp bức đau khổ. Họ không màng danh lợi, rất hào hiệp, vị tha.

“Làm ơn há dễ trông người trả ơn “, câu nói ấy thể hiện một lẽ sống đẹp. Nguyễn Đình Chiểu đã ca ngợi một quan niệm anh hùng rất cao đẹp và tiến bộ, như người xưa đã nói: “Lộ kiến bất bình, bạt đao tương trợ”, hoặc:

“Anh hùng tiếng đă gọi rằng,
Giữa đường dẫu thấy bất bằng mà tha!”.

(Truyện Kiều – Nguyễn Du)

Người anh hùng chân chính lấy cái nghĩa làm trọng, coi cái chết nhẹ tựa lồng hồng, sẵn sàng dấn thân vào rừng gươm biển giáo để cứu người, cứu đời. Câu nói của Lục Vân Tiên phản ánh ước mơ khát vọng cháy bỏng của nhà thơ yêu nước Nam Bộ. Xã hội phong kiến Việt Nam trong thế kỉ XIX vô cùng thối nát, loạn lạc. Vua quan tham lam độc ác, cướp bóc nổi lên như ong, nhan nhản kẻ bất lương bất nghĩa, lừa thầy, phản bạn như cha con Võ Thế Loan, Trịnh Hâm, Bùi Kiệm,… Nhà thơ hi vọng mong chờ xuất hiện nhiều người tài đức như Lục Vân Tiên, Kiều Nguyệt Nga, Vương Tử Trực, Hớn Minh; nhưng con người hào hiệp nghĩa khí như ông Quán, ông Tiều, ông Ngư, Tiểu Đồng,…

Người đọc xúc động khi nghe Ngư ông nói với Vân Tiên, sau khi chàng gặp nạn được gia đinh ông cứu sống:

“Ngư rằng: Lòng lão chẳng mơ,
Dốc lòng nhân nghĩa há chờ trả ơn”.

“Truyện Lục Vân Tiên ” ra đời cách chúng ta khoảng 150 năm. Nhiều nhân vật trong truyện thơ có một sức sống lâu bền kì lạ và rất hấp dẫn. Hành động anh hùng vị nghĩa của nhân vật Lục Vân Tiên vẫn có nhiều ý nghĩa tích cực đối với con người Việt Nam xưa nay. Tinh thần hào hiệp nghĩa khí của người nông dân Nam Bộ kiên cường chống phong kiến và đế quốc là điều ta cảm nhận được qua những vần thơ Nguyễn Đinh Chiểu.
 

Bài mẫu số 3: Bình luận câu thơ: Làm ơn há dễ trông người trả ơn, Truyện Lục Vân Tiên

Tác phẩm “Lục Vân Tiên” là một truyện thơ rất nổi tiếng của Nguyễn Đình Chiểu – một nhà thơ lớn của miền Nam trong thế kỉ XIX. Sau khi Kiều Nguyệt Nga được Lục Vân Tiên cứu thoát khỏi bọn lâu la, tướng cướp Phong Lai, nàng đã vô cùng cảm động và muốn được đền đáp công ơn người anh hùng. Nhưng Lục Vân Tiên chỉ cười và khước từ một cách cao thượng “Làm ơn ơn há dễ trông người trả ơn”.

Câu nói trên của Lục Vân Tiên được trích trong đoạn thơ “Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga”, đây là một đoạn thơ đầy hào hùng và kịch tính. Những cảnh đánh cướp, trai tài gái sắc gặp gỡ và những câu nói chí tình chí nghĩa đã để lại trong lòng người đọc những dấu ấn không bao giờ quên. Lục Vân Tiên có cách ứng xử rất cao đẹp, đối với bọn bất lương chàng không ngại lên án “chớ quen làm thói hồ đồ hại dân” và quyết ra tay đánh tan “lũ kiến chòm ong”. Còn đối với nhân dân, chàng lại ra sức anh hào “Cứu người ra khỏi lao đao buổi này”.

Riêng đối với Kiều Nguyệt Nga, tinh thần dũng cảm đánh cướp của Lục Vân Tiên đã làm cho nàng vô cùng khâm phục và biết ơn. Nhờ có chàng cứu giúp mà nàng thoát khỏi tay bọn hung đồ, bảo toàn được khí tiết và phẩm hạnh. Nàng muốn làm đúng đạo lý ơn nghĩa “báo đức thù công” cho người quân tử. Nhưng Lục Vân Tiên đã “cười” và khước từ sự trả ơn đó, bởi chàng hành động là xuất phát từ tấm lòng chứ không vì mưu cầu lợi lạc. Chàng hành động trong tư thế anh hùng, lấy việc cứu nhân độ thế làm niềm vui, nếu lấy đó để nhận ơn nghĩa, thì đâu còn là anh hùng nữa. Câu nói ấy của Lục Vân Tiên đã cho ta thấy chàng là một người anh hùng trượng nghĩa, tâm hồn cao thượng và trọng nghĩa khinh tài, thấy việc ngang trái quyết ra tay hành động không quản nguy nan.

Tác giả Nguyễn Đình chiểu đã đề cao tư tưởng nhân nghĩa cao đẹp với tình nhân ái bao la, vì lợ ích của nhân dân mà sẵn sàng hành động dũng cảm bênh vực, che chở cho kẻ lầm than. Họ là những người chẳng màng danh lợi, rất vô tư và khảng khái, trọng nghĩa khinh tài và hào hiệp, vị tha. Câu nói của Lục Vân Tiên ” Làm ơn há dễ trông người trả ơn” còn thể hiện một lẽ sống đẹp, nhà thơ đã ca ngợi một quan niệm về người anh hùng rấ cao đẹp và tiến bộ. Lục Vân Tiên đã hành động một cách đầy quyết liệt, vì một chân lí cao cả “Lộ kiên bất bình, bạt đao tương trợ” – giữa đường thấy việc bất bình, rút gươm ra giúp sức. Người anh hùng ấy lấy cái nghĩa làm trọng, coi cá chết nhẹ tựa lông hồng, sẵn sàng dấn thân vào rừng gươm giáo để cứu người, cứu đời, dù có phải hi sinh cũng không hề chùn bước.

Câu nói ấy đã phản ánh ước mơ khát vọng cháy bỏng của nhà thơ yêu nước Nguyễn Đình Chiểu. Bởi hoàn cảnh đất nước bấy giờ là một xã hội loạn lạc, vô cùng đen tối, nhân dân vô cùng đau khổ, lầm than. Vua quan tham tàn bạo, cướp bóc nổi lên như ong, đạo đức con người suy vi, bọn bạc ác tinh ma đầy rẫy nhan nhản, những kẻ lừa thẩy phản bạn như cha con Võ Thái Loan, Trịnh Hâm, Bùi Kiệm. Nhà thơ đã mong chờ sự xuất hiện của nhiều con người anh hùng tài đức như Lục Vân Tiên, những con người đức hạnh như Kiều Nguyệt Nga.

Tác phẩm “Lục Vân Tiên” đã ra đời cách chúng ta trên 150 năm nhưng ý nghĩa của tác phẩm cũng như các nhân vật trong truyện có một sức sống lâu bền kì lạ, trường tồn với thời gian, thời thế. Hành động và câu nói của người anh hùng Lục Vân Tiên ngày ấy vẫn còn những ý nghĩa tích cực đối với nhân dân ta ngày nay. Tác giả Nguyễn Đình Chiểu đã cho người đọc sống lại với những tinh thần hào hiệp, trượng nghĩa chống phong kiến đế quốc của nhân dân Nam Bộ. Qua câu nói của Lục Vân Tiên cũng khẳng định được tính nhân văn sâu sắc của truyện.

Ngoài nội dung ở trên, các em có thể tìm hiểu thêm phần Phân tích hình tượng người nông dân nghĩa sĩ trong bài Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc của Nguyễn Đình Chiểu nhằm có kiến thức phân tích nhân vật, tác phẩm tốt hơn.

Giáo Dục