Cùng tìm hiểu các vấn đề liên quan đến chiến tranh lạnh, bao gồm: chiến tranh lạnh là gì, nguyên nhân của chiến tranh lạnh, tính chất và diễn biến của chiến tranh lạnh như thế nào,…
Chiến tranh lạnh là gì?
Chiến tranh lạnh là gì? Chiến tranh lạnh (1946 – 1989) là cuộc chiến tranh với tình trạng xung đột chính trị tiếp nối cùng với sự căng thẳng về quân sự và cạnh tranh gay gắt về kinh tế tồn tại sau Chiến tranh thế giới thứ 2 (1939 – 1945). Trong đó, nổi bật lên là sự xung đột chủ yếu giữa Liên bang Xô viết và các quốc gia đồng mình của họ với các cường quốc phương Tây, không ngoại trừ Hoa Kỳ.
– Không chỉ có thế, dù các lực lượng tham gia cuộc chiến tranh lạnh chủ yếu không bao giờ chính thức xẩy ra xung đột nhưng họ đã thể hiện sự xung đột của mình thông qua các liên minh quân sự chiến lược. Họ đã tiến hành triển khai lực lượng quy ước chiến lược và không thể thiếu một cuộc chạy đua vũ trang hạt nhân, tình báo cũng như cuộc chiến tranh ủy nhiệm. Ngoài ra, này còn là sự việc cạnh tranh kỹ thuật và cuộc chạy đua không gian. Đó cũng đó chính là tất cả những yếu tố quan trọng khi nhắc đến cuộc chiến tranh lạnh là gì?.
Nguyên nhân của chiến tranh lạnh là gì?
Dưới đây là những nguyên nhân chính dẫn đến chiến tranh lạnh (1946-1989):
Cuộc đấu tranh tư tưởng
Nói rộng ra, sự khác biệt về ý thức hệ giữa các cường quốc chính đã trỗi dậy sau Chiến tranh thế giới thứ hai bắt đầu tạo ra căng thẳng kéo dài trong nhiều thập kỷ.
Sự hợp nhất của chủ nghĩa cộng sản như là một hệ thống của Liên Xô, và sự trỗi dậy của nó ở các quốc gia có tiềm năng lớn như Trung Quốc, cung cấp an ninh để truyền bá ý tưởng của họ ở Mỹ Latinh, lãnh thổ dễ bị đặt hàng mới.
Đối với Hoa Kỳ, chủ nghĩa cộng sản là một học thuyết được định sẵn cho sự thất bại, và điều đó dựa trên sự khốn khổ tập thể.
Để ngăn chặn Liên Xô giành được sức mạnh trong các lãnh thổ của lục địa Mỹ, người ta đã đề xuất can thiệp một cách rõ ràng vào các kịch bản chính trị của các quốc gia Mỹ Latinh, thúc đẩy các chế độ độc tài quân sự là cách duy nhất để ngăn chặn chủ nghĩa cộng sản..
Sự phát triển của vũ khí hạt nhân
Sức mạnh mà Hoa Kỳ thể hiện với việc phóng hai quả bom nguyên tử vào Nhật Bản đã cảnh báo cho Liên Xô; họ không thể mất khả năng đối mặt với một lực lượng như vậy, do đó họ phải phát triển một kho vũ khí riêng có thể đối mặt với bất kỳ sự kiện hạt nhân nào.
Sự phát triển vũ khí hạt nhân của các đối thủ đã giữ cho Hoa Kỳ luôn cảnh giác, tăng dần kho vũ khí của riêng mình và củng cố khả năng phòng thủ của nó nằm bên ngoài lãnh thổ quốc gia của mình. Họ không thể thấy mình là mục tiêu dễ dàng của vũ khí đối địch.
Liên minh châu Âu với Hoa Kỳ
Do tham gia Chiến tranh thế giới thứ hai và sức nặng của nó trong cuộc đấu tranh của quân Đồng minh, các nước châu Âu như Pháp và Anh đã mắc nợ quốc gia Mỹ, và phải đối phó với bất kỳ mối đe dọa nào đối với điều đó.
Liên Xô coi vị trí này của các nước Tây Âu là cơ hội để bị tấn công dễ dàng hơn trong lãnh thổ lục địa của họ.
Sự nghiệp phát triển và công nghệ
Cả hai khối đều không muốn gặp bất lợi, vì vậy lĩnh vực khoa học và công nghệ là một lĩnh vực khác, nơi có sự đối đầu giữa cả hai.
Từ cả hai phía đã xuất hiện những khám phá sẽ thay đổi trong kịch bản khoa học và công nghệ thế giới. Các cường quốc có sự nghi ngờ rằng mỗi tiến bộ của đối tác sẽ mang lại cơ hội tấn công lớn hơn.
Cuộc đua vũ trụ là một trong những kết quả của cuộc đối đầu công nghệ này, trong đó các quốc gia vĩ đại nhất đã làm hết sức mình để đạt được lợi thế lớn nhất trong việc thám hiểm không gian.
Với sự xuất hiện của con người lên Mặt trăng, do Hoa Kỳ điều khiển, cuộc đua này sẽ chấm dứt, đưa anh ta dẫn đầu một cách dứt khoát.
Diễn biến của chiến tranh lạnh
– Dù là các phe đồng minh chống lại Phe Trục, Hoa Kỳ, Liên Xô, Anh Quốc hay Pháp đều không đồng thuận sau Chiến tranh thế giới thứ 2 và đặc biệt là về vấn đề thiết lập thế giới thời hậu chiến. Do vậy, khi chiến tranh lạnh kết thúc, họ đã nhanh chóng chiếm hầu hết các nước châu Âu cùng với việc Hoa Kỳ và Liên Xô là sự hình thành của các lực lượng quân sự mạnh nhất.
– Bên cạnh đó, Liên Xô đã lập ra khối Đông Âu với các quốc gia mà họ đã giải phóng được sau chiến tranh lạnh. Đồng thời, tiến hành sáp nhập một số nước trở thành các nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô Viết và vẫn duy trì hoạt động của các quốc gia khác như những nước đồng minh của mình.
– Tuy nhiên, sau tìm hiểu chiến tranh lạnh là gì, các bạn sẽ thấy rằng một trong số các nước đó đã được củng cố vào khối Hiệp ước Warsaw (1955 – 1991). Sau đó, Hoa Kỳ đã cùng với một số quốc gia Tây Âu phối hợp lập ra chính sách ngăn chặn chủ nghĩa cộng sản và tiêu biểu là những chính sách phòng vệ, lập ra liên minh NATO (1949) để nhằm phục vụ cho mục đích của mình.
– Trong chiến tranh lạnh là gì lịch sử 12 cũng cho biết nhiều quốc gia trong số đó đã tham gia vào kế hoạch tái thiết châu Âu và đặc biệt là Tây Đức – nơi vốn bị Liên Xô phản đối. Bên cạnh đó ở nhiều nơi khác như Mỹ Latinh và Đông Nam Á, Liên Xô lại ủng hộ mạnh mẽ các cuộc đấu tranh cách mạng giải phóng dân tộc. Ngược lại, nhiều nước phương Tây lại ủng hộ chủ nghĩa thực dân phản đối. Còn lại, một số nước đã tìm mọi cách nhằm hạ thấp và nhanh chóng dập tắt các phong trào đấu tranh đòi độc lập dân tộc.
Tính chất của chiến tranh lạnh
– Tính chất nổi bật của cuộc chiến tranh này đó chính là có những giai đoạn khá yên tĩnh nhưng cũng có những giai đoạn căng thẳng được đẩy lên cao trào trong quan hệ quốc tế. Trong số đó nổi bật phải kể đến như cuộc phong tỏa Berlin (1948 – 1949), chiến tranh Triều Tiên (1950 – 1953) hay khủng hoảng Berlin 1961, chiến tranh Đông Dương (1945 – 1975) và rất nhiều những sự kiện khác nữa.
– Cũng trong thập niên 1980, Hoa Kỳ ngày càng tăng cường sức ép ngoại giao, quân sự và kinh tế nhằm mục đích chống lại Liên Xô vốn đang gặp phải những khó khăn về kinh tế. Tiếp đó, tổng thống Liên Xô Mikhail Gorbachev đã phải đưa ra những cải cách để khắc phục tình hình này. Không những thế, tìm hiểu chiến tranh lạnh là gì lịch sử 12, các bạn sẽ biết được Liên bang Xô Viết hoàn toàn sụp đổ vào năm 1991 khiến Hoa Kỳ trở thành cường quốc quân sự có vị thế thống trị hàng đầu thế giới.
Chiến tranh lạnh chấm dứt (1985 – 1991)
Cụ thể, khi chiến tranh lạnh kết thúc, đến năm 1989, hệ thống liên minh của Liên Xô đã đứng trên bờ vực sụp đổ và không hề có sự giúp sức của quân sự Liên Xô. Vì vậy, lãnh đạo của các đảng cộng sản tại các nhà nước nằm trong khối hiệp ước Warsaw mất dần quyền lực trong tay mình. Do vậy, tới tháng 2/1990, Liên Xô dần bị giải tán và quyền lãnh đạo của Đảng cộng sản bắt đầu bị đánh mất kéo dài 73 năm.
Hậu quả của chiến tranh lạnh
Chiến tranh lạnh đã để lại những hậu quả nặng nề sau đây:
Bất ổn kinh tế ở các quốc gia khác
Các quyết định quốc tế của cả Hoa Kỳ và Liên Xô về lợi ích của họ có tác động nghiêm trọng đến hệ thống chính trị và kinh tế nội bộ của các quốc gia nhỏ hơn, cả ở Mỹ Latinh và các khu vực Tây Âu..
Sự suy thoái của hệ thống kinh tế sẽ dẫn đến sự kết thúc của Liên Xô cũng ảnh hưởng đến tất cả các quốc gia đã chính thức áp dụng các hướng dẫn của mình, và hiện đang mồ côi, không có một bộ máy thích hợp để tự duy trì, như Cuba.
Nội chiến và quân sự
Các cuộc chiến tranh như của Hàn Quốc, Việt Nam và Afghanistan là một số ví dụ về xung đột tài sản thế chấp do Chiến tranh Lạnh tạo ra.
Để ngăn chặn sự lây lan của chủ nghĩa cộng sản, Hoa Kỳ đã tham gia và tham gia vào các cuộc xung đột của các quốc gia châu Á, trực tiếp hoặc bằng cách vũ trang các lực lượng kháng chiến chống lại Liên Xô..
Những xung đột này được coi là một trong những hậu quả tiêu cực nhất của Chiến tranh Lạnh..
Những hậu quả và hậu quả của sự đau khổ do các hiện tượng chiến tranh này gây ra, cũng như căng thẳng nội bộ, tiếp diễn cho đến đầu thế kỷ 21
Sự hiện diện hạt nhân lớn hơn trên thế giới
Sự căng thẳng của một cuộc tấn công cuối cùng không làm gì khác ngoài việc tăng cường kho vũ khí hạt nhân và quân sự của nhiều quốc gia.
Nó sẽ không còn là Hoa Kỳ và Nga một mình có khả năng phát triển và sử dụng vũ khí hạt nhân; các quốc gia nhỏ hơn ở châu Âu và châu Á sẽ tìm cách tự vũ trang ở cùng cấp độ với các quốc gia lớn hơn để tự vệ.
Liên Xô sụp đổ
Sự mất cân bằng nội bộ của Liên Xô và không có khả năng duy trì các hệ thống sản xuất hiệu quả trong lãnh thổ của họ, thêm vào lượng tài nguyên được phân bổ cho sự hỗ trợ của các phong trào cộng sản của các quốc gia khác, và cho đầu tư hạt nhân và nội bộ, bắt đầu rời khỏi quốc gia không có nền tảng kinh tế để giữ.
Sự bất bình đẳng nội bộ về điều kiện, tìm kiếm độc lập các khu vực của họ và sự sụp đổ của chủ nghĩa cộng sản trên khắp thế giới, là những yếu tố chính đưa Liên Xô xuống, củng cố các quốc gia thành lãnh thổ có chủ quyền, với Nga vẫn là quốc gia có điều kiện tốt nhất để phục hồi.
Kết luận:
Từ thông tin bài viết, các bạn đã hiểu chiến tranh lạnh là gì? Cũng như những kiến thức cơ bản nhất về nguyên nhân, hậu quả của cuộc chiến tranh này rồi chứ ạ. Một cuộc chiến kéo dài trên 40 năm, thành quả về sự phát triển vũ khí hạt nhân thì ít mà hậu quả về nền kinh tế, xã hội cùng sự khổ cực của đời sống người nhân thì nhiều. Nhưng sự kết thúc của cuộc chiến tranh này, đã mở ra một trang mới cho toàn thế giới về sự phát triển chung. Hy vọng, sẽ giúp cho bạn đọc củng cố thêm cho mình nền kiến thức về lịch sử thế giới.
Đăng bởi: Thcs-thptlongphu.edu.vn
Chuyên mục: Tổng hợp
