Cảm nhận về truyện Hai đứa trẻ của nhà văn Thạch Lam

2 Bài văn mẫu Cảm nhận về truyện Hai đứa trẻ của nhà văn Thạch Lam

Bạn đang xem: Cảm nhận về truyện Hai đứa trẻ của nhà văn Thạch Lam

I. Tìm hiểu tác phẩm Hai đứa trẻ

1. Bố cục

Truyện “Hai đứa trẻ” được kết cấu 3 phần.
– Phần 1: từ đầu đến “cười khanh khách nhỏ dần về phía làng”. Cảnh chiều hôm phố huyện.
– Phần 2: từ “trời đã bắt đầu đêm…” đến “… những cảm giác mơ hồ không hiểu”. Cảnh phố huyện về đêm và tâm tình hai đứa trẻ.
– Phần 3: phần còn lại. Cảnh phố huyện khi tàu đêm chạy qua và ước vọng mơ hồ của hai đứa trẻ.

2. Chủ đề
Bức tranh chân thật và cảm động về cuộc sống của những người nghèo khổ và những khát vọng mơ hồ, đáng thương. Qua đấy, tác giả bộc lộ niềm cảm thông sâu sắc bằng tấm lòng nhân đạo của mình.
 

II. Cảm nhận về truyện Hai đứa trẻ của nhà văn Thạch Lam, mẫu 1:

1. Bức tranh chiều tối ở phố huyện

Bức tranh phố huyện hiện lên với vẻ xơ xác trong buổi chợ tàn “một chiều êm ả như ru”, có tiếng trống thu không, ếch nhái kêu ran ngoài đồng, ở chợ, đầy những thứ rác rưởi, vỏ thị, lá mía, lá nhãn. Lũ trẻ thì nhặt nhạnh bòn mót.
– Không gian phố huyện tràn ngập bóng tối, vẫn có ánh sáng nhưng bóng tối phủ đầy những câu chuyện, những mảnh đời bé nhỏ về cái đói nghèo, xơ xác.
– Bóng tối là cái nền cho toàn bộ tác phẩm bên những mảnh đời buồn tẻ, như những ngọn đèn tù mù, leo lét của hàng nước chị Tí, chấm lửa nhỏ vàng của gánh phở bác Siêu, của những ngôi sao lấp lánh, của những con đom đóm bay là là trên mặt đất.
– Bức tranh ấy còn có nét hoang dại như tiếng cười khanh khách của cụ Thi nghiện rượu.

2. Cảnh phố huyện về đêm và tâm tình của hai đứa trẻ
– Khung cảnh: “một đêm mùa hạ êm như nhung và thoảng qua gió mát”.
– Đêm tràn ngập bóng tôi “tối hết cả con đường thăm thẳm ra sông, con đường qua chợ về nhà, các ngõ vào làng lại càng sẫm đen hơn nữa”.
– Cuộc sống: buồn tẻ, hiu hắt với những cuộc đời lam lũ, bế tắc, quẩn quanh trong nghèo túng, không hề có ánh sáng của ngày mai: “đêm nào Liên và em cũng phải ngồi trên chiếc chõng tre dưới gốc cây bàng với cái tối của quang cảnh phổ chung quanh”. Cảnh nheo nhóc của gia đình bác xẩm.. đã tạo nên vẻ tiêu điều, vô vọng. Và nhà văn thương cảm, xót xa: “Chừng ấy con người trong bóng tối mong đợi một cái gì tươi sáng cho cuộc sống nghèo khổ hàng ngày của họ”.

3. Cảnh phố huyện khi tàu đêm đi qua và ước vọng mơ hồ của hai đứa trẻ.
– Chút sinh khí thoáng qua từ âm thanh và ánh sáng mỗi khi chuyến tàu đêm đi qua mang đến và hai đứa trẻ mơ hồ một ước vọng. Trong kí ức mơ hồ của Liên, Hà Nội hiện lên với vẻ “sáng rực và huyên náo”. Thế nhưng đây là quá khứ, còn hiện tại nơi đây thì tăm tối biết bao!
– Nỗi háo hức đợi chuyến tàu đêm là niềm khao khát, ước mơ được sống một cuộc sống tinh thần và vật chất có ý nghĩa hơn.
– Ước mơ ấy dường như lụi tàn khi hiện tại đối với chị em Liên mơ ước chỉ là một bát phở, thế mà: “quà bác Siêu là một thứ quà xa xỉ, nhiều tiền, hai chị em không bao giờ mua được”.
– Cuộc sống như thế đã từng bước bào mòn, hủy hoại những kiếp đời tội nghiệp

TỔNG KẾT

– Truyện được xây dựng như không có cốt truyện, thế nhưng bằng lời văn nhẹ nhàng, cảm xúc tinh tế, ngôn ngữ giàu hình ảnh đã tạo cho nó sự thành công đặc biệt.
– Trung tâm của bức tranh phố huyện nghèo ấy, là hình ảnh chị em Liên va An, với những mơ ước đơn sơ, giản dị mà sao lại quá xa tầm với. Tất cả đều hụt hẫng, rơi vào bóng đêm cuộc đời.
– Bằng cái nhìn hiện thực và bút pháp miêu tả có sức gợi, truyện đã để lại những dấu ấn buồn thương, xót xa về những mảnh đời bé nhỏ trong xã hội ngày ấy.
– Ngòi bút của Thạch Lam đã tạo những trang viết làm rưng rưng lòng người, bởi ông viết dưới sự dẫn dắt của một tâm hồn đầy vẻ đẹp nhân văn.

III. Cảm nhận về truyện Hai đứa trẻ của nhà văn Thạch Lam, mẫu số 2:

Nếu như các nhà văn thuộc Tự lực văn đoàn miêu tả cuộc sống với tất cả những gì dẹp nhất, trong sáng nhất thì Thạch Lam lại tìm cho mình một lối đi riêng. Dưới con mắt của ông, đời không chỉ có tình yêu mãnh liệt đến quên cả đất trời, quên cả mọi người mà còn có cả những nỗi đau. Ngòi bút Thạch Lam hòa cùng cuộc sống, lách vào sâu những ngõ ngách tâm hồn con người để từ đó chắt lọc ra cả một bức tranh đời sống nơi phố huyện nghèo (Hai đứa trẻ) mà ở đó bóng tối đè nặng lên cuộc sống cùng cực, luẩn quẩn của con người.

Bức tranh đời sống huyện bắt đầu với cảnh nhá nhem tối và kết thúc với cành chờ tàu của chị em Liên và mọi người. Toàn bộ bức tranh là bóng tối, bóng tối lan tỏa, bao trùm lên cảnh vật, tạo nên bầu không khí nặng nề, u uất. Dường như cuộc sống ở đây chỉ có một màu đen xám xịt. Bóng tối ớ rặng tre, bóng tối ở góc quán, bóng tối ở ánh sáng lập lòe của đom đóm. Tất cả, tất cả đều chìm vào bóng tối. Cuộc sống con người nơi phố huyện vốn đã không sung túc gì lại bị màn đêm bao trùm, đè nặng lại càng trở nên côi cút, lẻ loi đến tội nghiệp. Đâu đó vài đứa trẻ nhặt nhạnh nơi góc chợ hoang vắng lúc vào đêm. Chị em Liên quanh quẩn cùng quán hàng xén vốn đã vắng khách. Hàng phở của bác Siêu lặng lẽ lăn bánh.. Những hình ảnh lẻ loi, đơn chiếc ấy cùng vài ánh sáng nhỏ nhoi không đủ để xua tan bóng tối dày đặc, lan tỏa đang dần đè lên cuộc sống của họ – những con người mà số lượng có thể đếm được trên đầu ngón tay “mấy chú”, “mấy người”. Bóng tối cùng người bạn đồng hành của mình là sự im lặng đã thống trị trên cõi người. Thời gian bỗng chốc trở nên im lặng, uất ức đến lạ kì. Không gian bị uất nghẹn của kiếp người. Bức tranh ấy gợi lên bao nỗi xót xa.

Nhưng Thạch Lam – người nghệ sĩ của tâm hồn ấy không dừng lại ở khắc họa bóng tối. Bóng tối đã đáng sợ nhưng cuộc sống quẩn quanh ở góc phố còn đáng sợ hơn. Họ ở đây chỉ toàn những người nghèo. Đó là gia đình chị em Liên do túng quẫn mà phải về phố huyện. Đó là bà cụ Thi hơi điên: là gia đình bác Xẩm; là gánh hàng chị Tí; là quán phở của bác Siêu… Những mảnh đời nghèo khó nơi phố huyện tụ họp lại không đủ để làm nên cuộc sống ồn ào. Cả một sự tẻ nhạt đến kinh khủng hiện ra. Chỉ qua một chi tiết nhỏ: chị em Liên không ngoái lại cùng biết tiếng cười khanh khách đằng sau là của bà cụ Thi, nhìn đốm sáng xanh lúc ẩn lúc hiện đằng xa cũng biết là gánh phở của bác Siêu. Dường như bao năm, bao tháng rồi họ chỉ một công việc lập đi lập lại đó. Một công việc nhàm chán, tẻ nhạt như chính cuộc đời của họ. Những sự việc ấy làm cho cuộc sống của họ thêm tù túng, ngột ngạt, không có lối thoát., không biết đi đâu. Đối với họ, tương lai dường như không có mà chỉ có thực tại u buồn, quẫn bách. Trước mắt họ, tương lai đã khép kín cánh cửa. Họ không hi vọng điều gì, không ngóng đợi ai. Hiện tại chỉ là những nghèo khó, cơ cực, tù túng cùng những công việc nhàm chán. Bức tranh ấy xoáy lên một nỗi đau trong tâm hồn độc giả, bật lên thành những tiếng kêu uất ức mà không có lời giải đáp.

Tất cả những hành động, sự việc và cuộc đời con người ở phố huyện nghèo đều lặp lại và nhàm chán. Duy chỉ có con tàu vẫn lặp đi lặp lại nhưng không nhàm chán. Con tàu là hiện thân của ước vọng, của tương lai đối với mọi người. Họ tìm đến với con tàu, chờ đợi nó không phải chỉ để buôn bán mà còn đón chờ một cái gì lạ lẫm đối với cuộc sống chung quanh vốn đã đơn điệu. Con tàu đó với tiếng máy gầm phá tan bầu không khí vốn đã u uất nặng nề, với ánh sáng chói lọi, rực rỡ xé toang màn đêm bao phủ rồi lại rơi vào tối tăm như cũ. Với chị em Liên, con tàu còn là hiện thân của quá khứ huy hoàng với cuộc sống sung túc ở Hà Nội, là chút gì mới mé ở hiện tại và cả niềm mơ ước ờ tương lai. Hình ảnh con tàu vụt qua đã làm giảm bớt sự bế tắc tù túng của một cuộc sống để lại ước mơ – một ước mơ hết sức tội nghiệp cho mỗi con người.

Nếu như các nhà văn thuộc Tự lực văn đoàn đã xa rời thực tại, thi vị hóa cuộc sống thì Thạch Lam lại gắn chặt ngòi bút với đời sống, dù ông là thành viên chủ chốt của văn đàn ấy. Nếu đồng nghiệp của ông ca ngợi tình yêu khi say đắm, khi đau đớn, lúc xô bồ (Hồn bướm mơ tiên, Trăng sáng, Tình tuyệt vọng…) thì Thạch Lam lại đến với tình người. Văn chương Thạch Lam lay động đến cõi sâu thẳm nhất của tâm hồn con người và thức tỉnh họ bằng những nỗi đau. Với phong cách vừa lãng mạn, vừa hiện thực, ngòi bút Thạch Lam thực sự xuất sắc khi viết về cuộc sống con người nghèo khổ, cùng những nỗi đau âm thầm, nhẹ nhàng nhưng khi gấp sách lại ta không sao quên được. Không phải là những nụ cười đên thắt ruột, cười ra nước mắt của Nguyễn Công Hoan, không phải cái xót xa đến tận xương tủy như Nam Cao nhưng những trang văn nhẹ nhàng, tinh tế và sâu lắng của Thạch Lam đã lột tả hết cuộc sống phố huyện và cũng là cuộc sống của xã hội Việt Nam tù túng, ngột ngạt đương thời, đem đến cho người đọc những tình cảm thương xót đầy tính nhân bản.

Dù chưa mạnh mẽ và nhất quán ở hành động như một số nhà văn giàu tính cách mạng, nhưng với quan niệm nghệ thuật sâu sắc và đúng đắn: Văn chương không phải là một cách để thoát li hay lãng quên, mà trái lại, văn chương “phải thực sự là thứ vũ khí thanh cao và đắc lực”, là tiếng kêu thương thoát ra những kiếp lầm than, khổ cực, Thạch Lam đã khác xa với những nhà văn lãng mạn cùng thời và bức phủ điêu quý giá ấy của ông nơi Hai đứa trẻ sẽ còn mãi xúc động đối với người đọc.

—————————–HẾT———————————

Trên đây chúng tôi đã hướng dẫn các em tìm hiểu và viết bài Cảm nhận về truyện ngắn Hai đứa trẻ, để khám phá thêm những đặc sắc về nội dung, nghệ thuật của tác phẩm, các em không nên bỏ qua những bài văn mẫu đặc sắc khác như: Phân tích cảnh đợi tàu của hai chị em Liên trong Hai đứa trẻ, Chất thơ trong Hai đứa trẻ của Thạch Lam, Phân tích truyện ngắn Hai đứa trẻ của nhà văn Thạch Lam, Diễn biến tâm trạng nhân vật Liên trong truyện ngắn Hai đứa trẻ.

Giáo Dục