Shl là môn gì? tầm quan trọng của tiết học? Làm thế nào để tiết sinh hoạt lớp trở nên thú vị hơn

Hiện nay, Bộ giáo dục và đào tạo đã ban hành nhiều chính sách đối mới về chương trình giáo dục, trong đó là sự kết hợp giữa các môn học cũ với môn học mới, chính xác hơn là thay đổi từ nội tại từng môn học. Tuy nhiên, khi nhìn vào thời khoá biểu, không ít phụ huynh và học sinh đặt câu hỏi: Shl là môn gì? môn học này có ý nghĩa và vai trò như thế nào trong việc dạy và học? Trường thcs-thptlongphu sẽ giải đáp những câu hỏi nêu trên trong bài viết sau đây, mời quý đọc giả tham khảo. Shl là môn gì? Nếu bạn tìm kiếm qua công cụ tìm kiếm Google thì bạn sẽ được nhận rất nhiều kết quả cho từ viết tắt “Shl” này đặc biệt là trong tiếng anh. Tuy nhiên, đứng ở cương vị là một môn học trong chương trình giáo dục phổ thông tại Việt Nam, “shl” là chữ viết tắt của môn “Sinh hoạt lớp”. Sinh hoạt! Một phạm trù nói đến những hoạt động diễn ra của cá nhân, một nhóm, một câu lạc bộ hay một tập thể nào đó. Việc sinh hoạt tập thể đặc biệt có ý nghĩa trong công tác cộng đồng. Trong trường học thì hoạt động sinh hoạt lớp luôn được đánh giá là một hoạt động vô cùng ý nghĩa! Đã từ rất lâu việc duy trì hoạt động sinh hoạt lớp là một điều gần như bắt buộc đối với mỗi tập thể lớp học, tập thể trường học. Vào những năm học thuộc thế kỷ XX, khi mà thời đại công nghệ thông tin chưa bùng nổ, khi mà ngành viễn thông còn chưa phát triển mạnh mẽ như bây giờ, hoạt động sinh hoạt lớp định kỳ của các lớp học luôn là những buổi sinh hoạt sôi động và luôn được các thành viên trong lớp mong chờ. Họ mong chờ không đơn thuần chỉ để được gặp nhau mà đó còn là dịp mọi người được trình bày những kinh nghiệm, những mong muốn và được nghe những ý kiến đóng góp của các thày cô giáo, của các bạn bè trong lớp về công tác học tập, về hoạt động phong trào, về phong cách đạo đức… với mục đích giúp cho các thành viên học tập tốt hơn, sống tốt hơn và tựu chung lại là mọi người đoàn kết, thương yêu và gắn bó với nhau hơn. Tầm quan trọng của tiết sinh hoạt lớp Cách tổ chức giờ sinh hoạt lớp hiệu quả, thú vị, hấp dẫn và sáng tạo Mỗi lớp học là một xã hội thu nhỏ mà ở đó mọi vấn đề xảy ra không phải chỉ giáo viên mới có quyền giải quyết. Sức mạnh thực sự của tiết SHL không chỉ nằm ở tiếng nói của GVCN, nó cần có sự đóng góp của mọi thành viên trong lớp. Học sinh cần được trao quyền bởi GVCN. Chúng cần được nói, được hỏi, được nhận xét, được phán xét và được tôn trọng. Khi ấy, mỗi tiết SHL là một cơ hội để cả tập thể cùng chia sẻ, cùng giải quyết vấn đề và từ đó giáo viên sẽ thúc đẩy học sinh của mình học hỏi, giúp chúng khám phá ra những điểm mạnh của bản thân. Khi cả học sinh và giáo viên có thể nói lên ý kiến và suy nghĩ trong một bầu không khí yên tĩnh, tôn trọng, và công bằng thì học sinh sẽ nhận ra rằng đó là lớp học của chúng và chúng cũng được nắm quyền sở hữu, quyền đưa ra quyết định và tự hào về điều đó. Khi bản thân học sinh thấy mình có giá trị, chúng tự biết mình cần phải sống có trách nhiệm để bảo vệ danh dự của chính cái tập thể mà ở đó chúng có tiếng nói và được tôn trọng. Vì thế, tổ chức tiết sinh hoạt lớp có hiệu quả sẽ mang lại rất nhiều lợi ích cho cả giáo viên lẫn học sinh. Mỗi GVCN cần nhận thức được việc SHL là vô cùng quan trọng trong quản lý lớp học cũng như giáo dục nhân cách cho học sinh của mình. Cách tổ chức tiết sinh hoạt lớp a. Sinh hoạt lớp với trò chơi Một trong những trò chơi hay được sử dụng có hiệu quả trong giờ sinh hoạt lớp là trò “Mong muốn, hi vọng, quan tâm”. Với trò chơi này, giáo viên chuẩn bị một hộp không có nắp đậy (bằng giấy hoặc bằng nhựa hoặc bằng sắt), một tờ giấy A0 và một cây bút dạ. Tất cả các học sinh trong lớp tham gia, mỗi em lấy ra một mảnh giấy trắng và cầm bút chuẩn bị. Các em học sinh làm việc độc lập, không nhìn và chép đáp án của nhau. Trong vòng 3 phút, các em viết ra những mong muốn riêng của mình về một môn học hoặc một hoạt động nào đó, nói lên những điều mình hi vọng sẽ đạt được và cả những điều mà mình quan tâm đến. Giáo viên yêu cầu lớp trưởng thu lại tất cả những mảnh giấy này để lẫn vào hộp, sau đó yêu cầu mỗi học sinh chọn ra một mảnh giấy trong hộp và đọc lên những mong muốn, hi vọng, quan tâm cho học sinh cả lớp cùng nghe. Giáo viên chủ nhiệm chọn một học sinh lên dùng bút dạ viết ra những thông tin đó lên giấy A0 treo sẵn trên bảng. Giáo viên chủ nhiệm tổng hợp lại những mong muốn, suy nghĩ, tâm tư và nguyện vọng của các học sinh. Từ đó giáo viên đưa ra lời nhận xét về những điều mà các em đang cần và đang quan tâm, những mơ ước và hoài bão của các em học sinh. Với trò chơi này, học sinh được mạnh dạn nêu lên những suy nghĩ, mong muốn của mình. giáo viên cũng có cơ hội thấu hiểu học sinh, từ đó đề ra biện pháp dạy học và giáo dục phù hợp. Tuy nhiên, giáo viên không nên sa đà vào việc tổ chức các trò chơi mang tính giải trí đơn thuần, sẽ làm sai lệch mục đích của việc lồng ghép nội dung giáo dục trong giờ sinh hoạt. giáo viên phải chuẩn bị trước và tham khảo thêm các trò chơi cho phù hợp, thay đổi nội dung và phương thức sinh hoạt. Việc tổ chức trò chơi cũng khiến lớp ồn ào, gây ảnh hưởng lớp kế bên. Vì vậy Ban giám hiệu cần tổ chức tiến hành sinh hoạt đồng thời tất cả các lớp và hãy chấp nhận sự ồn ào có định hướng chứ không phải ồn ào mất trật tự. b. Xem phim trong sinh hoạt lớp Những phim ngắn “Quà tặng cuộc sống” có nhiều ý nghĩa giáo dục. giáo viên có thể chọn chiếu một phim phù hợp với mục đích của giờ sinh hoạt. Ví dụ, khi chiếu phim ‘Câu chuyện chiếc bình nứt, giáo viên có thể đặt câu hỏi: Sự khiếm khuyết có giá trị không? Hình ảnh chiếc bình nứt tượng trưng cho ai trong cuộc sống? Trong cuộc sống, khi gặp những khiếm khuyết của bản thân hay của người khác, chúng ta thường làm gì? Ai sẽ đóng vai trò “người gánh nước” trong cuộc sống của bạn? Em có suy nghĩ gì về việc chọn nghề liên quan đến khiếm khuyết của bản thân? Các học sinh thảo luận, suy nghĩ, đưa ra câu trả lời cho tất cả các câu hỏi trên. giáo viên sẽ phân tích thêm nội dung, ý nghĩa của từng đáp án để các em hiểu rõ hơn từ đó rút ra được bài học cho bản thân và vận dụng vào cuộc sống. Bài học rút ra từ đoạn video là: Mỗi người trong chúng ta đều có những khuyết điểm riêng biệt. Ai cũng đều là “Chiếc bình nứt” cả. Nhưng chính các vết nứt và khuyết điểm đó của từng người mới khiến cho đời sống chung của chúng ta trở nên thú vị và làm chúng ta thỏa mãn. Chúng ta phải chấp nhận cá tính của từng người trong cuộc sống và tìm cho ra cái tốt trong họ. Phương pháp này đem lại hiệu quả giáo dục rất lớn mà giáo viên không phải “nói nhiều”, “giáo huấn nhiều”. Nên lựa chọn sử dụng những phim gần gũi liên quan với những kỹ năng sông mà giáo viên đang lựa chọn giáo dục cho học sinh. Điều này là rất quan trọng vì nếu chọn sai nội dung thì việc giáo dục sẽ giống như “râu ông nọ cắm cằm bà kia”. Mỗi giờ sinh hoạt, giáo viên chỉ cần chiếu một đến hai đoạn video, không nên chiếu quá nhiều mà không để thời gian cho học sinh suy nghĩ, thảo luận. c. Mời phụ huynh đại diện đến dự buổi sinh hoạt lớp Trong các tháng có các phong trào thi đua quan trọng như chào mừng 8/3, 26/3, 20/10, 20/11, giáo viên chủ nhiệm có thể mời phụ huynh đại diện đến dự buổi sinh hoạt lớp. Nhờ đó, phụ huynh nắm được các phong trào thi đua của lớp, của trường, từ đó, đôn đốc con em tích cực tham gia. Với tiết sinh hoạt lớp được tiến hành theo qui trình trên, học sinh có hứng thú, tạo không khí lạc quan, đoàn kết, thân ái, hiệu quả giáo dục đạo đức trong tiết sinh hoạt được nâng cao. Tuy nhiên, muốn làm được điều này, giáo viên chủ nhiệm phải nhiệt tình, năng động, ý thức được tầm quan trọng của tiết sinh hoạt. Hình thức và nội dung tiết sinh hoạt cuối tuần phong phú và đa dạng; tuỳ từng trường, từng địa phương có thể triển khai linh hoạt hơn để phù hợp với đặc điểm của học sinh trường mình, góp phần giáo dục toàn diện. d. Hoạt động ngoài giờ lên lớp Để tránh sự nhàm chán, căng thẳng của tiết sinh hoạt, ngoài thái độ nhẹ nhàng, giáo viên chủ nhiệm cần định hướng cho lớp có những tiết mục văn nghệ thư giãn như: Hát, kể chuyện vui, tấu hài, những trò chơi nhỏ… Cũng có thể tổ chức tặng quà sinh nhật cho học sinh có ngày sinh thuộc tháng hoặc tuần đang sinh hoạt, đan xen hợp lý, linh hoạt giữa các hoạt động. Tổ chức hoạt động này, giáo viên có thể linh hoạt lựa chọn các phương pháp tích cực như: Phương pháp thảo luận nhóm; phương pháp diễn đàn; phương pháp đóng vai; phương pháp giải quyết vấn đề; phương pháp tổ chức các hoạt động giao lưu; phương pháp giao nhiệm vụ; phương pháp tình huống, phương pháp trò chơi… Đồng thời, sử dụng các kỹ thuật day học tích cực nhằm nâng cao chất lượng hoạt động của từng chủ điểm. Khi sử dụng các phương pháp trên, chú ý đến nội dung hoạt đông cụ thể của từng chủ điểm, phù hợp với tâm lý, lứa tuổi học sinh. Đối với mỗi lớp có một cách thiết kế tiết sinh hoạt khác nhau. Ví dụ: Đọc sách báo, tạp chí, tác phẩm văn học, bình văn học …; trao đổi phương pháp học tập, đố vui để học, phương pháp giải các bài tập khó…; sinh hoạt tập thể, thi hùng biện về chủ đề của tháng…; sơ kết các hoạt động trong tháng, trò chơi… Đặc điểm của tiết học sinh hoạt lớp truyền thống Tiết sinh hoạt lớp thường được sắp xếp vào tiết cuối cùng trong tuần (thứ sáu hoặc thứ bảy hằng tuần tuỳ thuộc vào cấp học). Tiết sinh hoạt lớp được xây dựng với mục đích để GV chủ nhiệm và HS trao đổi về các vấn đề xảy ra trong tuần. Đây là tiết tổng kết, xử lý các lỗi vi phạm trong tuần, đề xuất phương án hoạt động cho tuần sau. Sau phần tổng kết là công việc mà tuần nào cũng phải làm, đó là dọn vệ sinh lớp học. HS thay phiên nhau tự dọn sạch chỗ ngồi, tổ trực đảm nhận nhiệm vụ lau phòng. Đó là những hoạt động trong giờ SHL mà tôi trải qua suốt mấy năm nay. Cứ đến tiết SHL, các hoạt động ấy cứ diễn ra, lặp đi lặp lại theo trình tự. Có khi, tiết SHL như một “phiên tòa” tranh cãi khiến không khí trở nên căng thẳng. Không hề có trò chơi hay các hoạt động giải trí nào trong tiết học này khiến tiết học trở nên nhàm chán. Tiết SHL là thời gian lớp tổng kết hoạt động trong tuần và phổ biến kế hoạch cho tuần tới. Những bạn nào có thành tích tốt trong tuần sẽ được nêu gương, khen thưởng, ngược lại, những bạn vi phạm sẽ được nhắc nhở, thậm chí bị phạt. Với nội dung như thế, tiết SHL trở nên căng thẳng. Làm thế nào để tiết sinh hoạt trở nên thú vị hơn? SHL là thời gian trao đổi giữa GV chủ nhiệm với HS và trở thành tiết học đáng sợ đối với HS cá biệt vì các bạn được GV nhắc nhở, đôi khi bị xử phạt vì những vi phạm trong tuần. Nhiều lúc, tôi cảm thấy tiết học này trở nên tẻ nhạt. GV chủ nhiệm bảo chúng tôi im lặng, sau đó nhắc nhở những HS vi phạm và để thời gian trôi qua đến khi hết tiết. Tôi nghĩ, cần đổi mới nội dung để tiết SHL trở nên sinh động hơn. Muốn thế, HS phải cố gắng không vi phạm kỷ luật và học tập thật tốt. GV cần khen thưởng những bạn có thành tích nổi bật trong tuần để khích lệ, đồng thời nhắc nhở HS vi phạm trên tinh thần động viên chứ đừng nên “phán xét”. Có thế, tiết SHL sẽ nhẹ nhàng và thú vị hơn chứ không trở nên nhàm chán và căng thẳng nữa. Video về tiết sinh hoạt lớp Kết luận Trên đây là toàn bộ thông tin liên quan đến Shl là môn học gì? Tầm quan trọng của môn học? Làm thế nào để tiết sinh hoạt lớp trở nên thú vị hơn, mong rằng bài viết đã giúp các bạn có cái nhìn toàn diện hơn về tiết học này. Chúc các bạn luôn thành công!