Tác phẩm Một người Hà Nội của Nguyễn Khải thể hiện những khám phá, phát hiện của tác giả về vẻ đẹp trong chiều sâu tâm hồn, tính cách con người Việt Nam qua bao biến động, thăng trầm của đất nước. Để giúp bạn hiểu rõ ràng và sâu sắc hơn về các dạng đề đọc hiểu liên quan đến văn bản, cùng tham khảo hướng dẫn soạn bài Một người Hà Nội và một số đề đọc hiểu Một người Hà Nội dưới đây và xem gợi ý đáp án của từng đề bạn nhé:
Đề đọc hiểu Một người Hà Nội
Đề số 1
Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi:
Cô Hiền không bình luận một lời nào về những nhận xét không mấy vui vẻ của tôi về Hà Nội. Cô than thở với tôi rằng dạo này cô thường nghĩ ngợi mọi chuyện một cách duy tâm, y hệt một bà già nhà quê. Mùa hè năm nọ, bão vào Hà Nội gào rú một đêm, sáng ra mở cửa nhìn sang đền Ngọc Sơn mà hãi. Cây si cổ thụ đổ nghiêng tàn cây đè lên hậu cung, một phần bộ rễ bật gốc chổng ngược lên trời. Lập tức cô nghĩ ngay tới sự khác thường, sự đời đổi, điềm xấu, là sự ra đi của một thời.
Bạn đang xem: đề đọc hiểu Một người Hà Nội (Nguyễn Khải)
Với người già, bất kể ai, cái thời đã qua luôn là thời vàng son. Mỗi thế hệ đều có thời vàng son của họ. Hà Nội thì không thế. Thời nào nó cũng đẹp, một vẻ đẹp riêng cho một lứa tuổi. Cô nói với tôi thế, đã biết nói thế đâu phải đã già. Mấy ngày sau, cô kể tiếp, thành phố cho máy cẩu tới đặt bên kia bờ, quàng dây tời vào thân cây si rồi kéo dần lên, mỗi ngày một tí. Sau một tháng, cây si lại sống, lại trổ ra lá non, vẫn là cây si của nhiều thế hệ Hà Nội, nghĩ cứ lạ, tưởng là chết đứt bổ ra làm củi, mà lại sống. Cô nói thêm : “Thiên địa tuần hoàn, cái vào ra của tạo vật không thể lường trước được”.
(Trích Một người Hà Nội-Nguyễn Khải)
Câu 1. Đoạn văn trên được viết theo giọng kể của ai ??
Câu 2. Nội dung chủ yếu của đoạn văn bản là gì ?
Câu 3. Nêu ý nghĩa hình ảnh cây si qua câu văn : Sau một tháng, cây si lại sống, lại trổ ra lá non, vẫn là cây si của nhiều thế hệ Hà Nội, nghĩ cứ lạ, tưởng là chết đứt bổ ra làm củi, mà lại sống.
Câu 4. Từ văn bản trên, viết một đoạn văn ngắn thể hiện cảm xúc của em về Hà Nội.
Đáp án đề đọc hiểu Một người Hà Nội số 1
Câu 1: Đoạn văn trên được viết theo giọng kể của bà Hiền ( nhân vật) và tác giả ( xưng hô tôi).
Câu 2: Nội dung chủ yếu của đoạn văn bản là: kể về hình ảnh cây si ở Hà Nội bị bão đánh bật rễ rồi lại hồi sinh.
Câu 3: Ý nghĩa hình ảnh cây si qua câu văn : Sau một tháng, cây si lại sống, lại trổ ra lá non, vẫn là cây si của nhiều thế hệ Hà Nội, nghĩ cứ lạ, tưởng là chết đứt bổ ra làm củi, mà lại sống là:
– Cây si: biểu tượng của văn hóa, nét cổ kính, linh thiêng của đất kinh kì ngàn năm văn hiến.
– Cây si hồi sinh: lại sống. lại trổ ra lá non gợi niềm tin, lạc quan vào sự phục hồi những giá trị tinh thần của Hà Nội.
– Câu chuyện bà Hiền kể về cây si cổ thụ vừa là lời cảnh báo về sự mất mát gia tài văn hóa, lại vừa như khẳng định niềm tin vào sự sáng suốt của lương tri con người.
Câu 4: Các em dựa vào những gợi ý dưới đây để viết bài
– Về địa lí: Hà Nội là thủ đô, là trái tim của Tổ quốc.
– Về lịch sử, văn hoá: Hà Nội trải qua hơn nghìn năm văn hoá. Dù chịu biến động của lịch sử như Hà Nội vẫn giữ được nét văn hoá cổ kính
– Về con người Hà Nội: như hình ảnh bà Hiền, vừa giữ được nếp nhà, vừa giữ được nếp người.
– Cảm xúc chân thành, thể hiện tình yêu Hà Nội cũng là tình yêu đất nước
Đề số 2
Đọc văn bản và trả lời những câu hỏi:
MỘT NGƯỜI HÀ NỘI (Trích)
“…Với người già, bất kể ai, cái thời đã qua luôn luôn là thời vàng son. Mỗi thế hệ đều có thời vàng son của họ. Hà Nội thì không thế. Thời nào nó cũng đẹp, một vẻ đẹp riêng cho mỗi lứa tuổi. Cô nói với tôi thế, đã biết nói thế đâu phải đã già. Mấy ngày sau, cô kể tiếp, thành phố cho máy cẩu tới đặt bên kia bờ quàng dây tời vào thân cây si rồi kéo dần lên, mỗi ngày một tí. Sau một tháng, cây lại sống, lại trổ ra lá non, vẫn là cây si của nhiều thế hệ Hà Nội, nghĩ cứ lạ, tưởng là chết đứt bổ ra làm củi, mà lại sống. Cô nói thêm: “Thiên địa tuần hoàn, cái vào ra của tạo vật không thể lường trước được”. Cô muốn mở rộng sự tính toán vốn dĩ đã rất khôn ngoan của mình lên thêm một tầng nữa chăng, cái tầng vô hình, không thể biết, nhưng phải biết trên đời này còn có nhiều lí sự không thể biết để khỏi bị bó vào những cái có thể biết. Bà già vẫn giỏi quá, bà khiêm tốn và rộng lượng quá. Một người như cô phải chết đi thật tiếc, lại một hạt bụi vàng của Hà Nội rơi chìm sâu vào lớp đất cổ. Những bụi vàng lấp lánh đâu đó ở mỗi góc phố Hà Nội hãy mượn gió mà bay lên cho đất kinh kì chói sáng những ánh vàng…”
(Nguyễn Khải, SGK Ngữ văn 12, tập 2, Nxb GD 2008)
Câu 1: Nhân vật “tôi” trong đoạn trích là ai?
Câu 2: Sự thành công của tác giả trong việc phác họa thành công nhân vật bà Hiền thể hiện điều gì?
Câu 3: Câu nói của nhân vật Hiền: “Thiên địa tuần hoàn, cái vào ra của tạo vật không thể lường trước được…” có ý nghĩa gì?
Có thể bạn quan tâm: Vẻ đẹp nhận vật Hiền trong truyện ngắn Một người Hà Nội
Đáp án đề đọc hiểu Một người Hà Nội số 2
Câu 1: Nhân vật “tôi” trong đoạn trích là: nhân vật người kể chuyện xưng “tôi”.
Câu 2: Sự thành công của tác giả trong việc phác họa thành công nhân vật bà Hiền thể hiện được cảm nhận sâu sắc vẻ đẹp và chiều sâu văn hóa của người Hà Nội.
Câu 3: Câu nói của nhân vật Hiền: “Thiên địa tuần hoàn, cái vào ra của tạo vật không thể lường trước được…” có ý nghĩa là: thể hiện những suy nghĩ về lẽ đời, về quy luật của sự sống…
Đề số 3
Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi:
“Một người như cô phải chết đi thật tiếc, lại một hạt bụi vàng của Hà Nội rơi xuống chìm sâu vào lớp đất cổ. Những hạt bụi vàng lấp lánh đâu đó ở mỗi góc phố Hà Nội hãy mượn gió mà bay lên cho đất kinh kì chói sáng những ánh vàng”
(Trích Một người Hà Nội– Nguyễn Khải-
Ngữ văn 12 Nâng cao, Tập hai, NXB Giáo dục, 2008, tr.82)
Câu 1. Đoạn văn trên được viết theo thao tác lập luận nào ?
Câu 2. Nội dung chủ yếu của đoạn văn là gì ?
Câu 3. Xác định phép điệp trong đoạn văn và nêu hiệu quả nghệ thuật của phép điệp đó.
Câu 4. Tại sao nhà văn Nguyễn Khải gọi nhân vật bà Hiền là hạt bụi vàng ?
Đáp án đề đọc hiểu Một người Hà Nội số 3
Câu 1: Đoạn văn trên được viết theo thao tác lập luận là: bình luận
Câu 2: Nội dung chủ yếu của đoạn văn là: nhà văn Nguyễn Khải suy ngẫm về nhân vật bà Hiền để gợi những nét đẹp và chiều sâu văn hoá của người Hà Nội.
Câu 3:
– Phép điệp trong đoạn văn là điệp ngữ (hạt bụi vàng)
– Hiệu quả nghệ thuật của phép điệp đó là: nhấn mạnh phẩm giá người Hà Nội, đồng thời gợi niềm tin, niềm lạc quan, tự hào về một hà Nội trong tương lai, văn hoá Hà Nội trong xã hội hiện đại.
Câu 4: Nhà văn Nguyễn Khải gọi nhân vật bà Hiền là hạt bụi vàng vì: vì Bà Hiền là kết tinh của vẻ đẹp người Hà Nội truyền thống và Hà Nội hôm nay
– Cụ thể là:
- Bà Hiền là một người phụ nữ xinh đẹp, có phong cách sang trọng, quí phái.
- Có suy nghĩ sâu xa khi xây dựng gia đình.
- Có quan niệm sống và giáo dục con cái một cách đúng đắn, sâu sắc.
- Có niềm tin vào giá trị, sức mạnh của những truyền thống văn hóa tốt đẹp.
- Giữa thời Hà Nội sống trong kinh tế thị trường, bà vẫn giữ cái phong cách của người Hà Nội: phong lưu, nề nếp, văn hóa.
————
Trên đây là một số đề đọc hiểu Một người Hà Nội của Nguyễn Khải mà đã sưu tầm được, mong rằng sẽ giúp ích cho các em trong quá trình ôn tập tại nhà!
Đăng bởi: Thcs-thptlongphu.edu.vn
Chuyên mục: Tổng hợp
