Hóa học 9 Bài 35: Cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ – Giải bài tập SGK Hóa học 9 Bài 35

Hóa học 9 Bài 35: Cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ được biên soạn hy vọng sẽ là là tài liệu hữu ích giúp các em nắm vững kiến thức bài học và đạt kết quả tốt trong các bài thi, bài kiểm tra trên lớp.

Tóm tắt lý thuyết Hóa học 9 Bài 35

I. ĐẶC ĐIỂM CẤU TẠO PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ

1. Hóa trị và liên kết giữa các nguyên tử

– Trong các hợp chất hữu cơ, cacbon luôn có hóa trị IV, hiđro có hóa trị I, oxi có hóa trị II.

– Các nguyên tử liên kết với nhau theo đúng hóa trị của chúng. Mỗi liên kết được biểu diễn bằng một nét gạch nối giữa hai nguyên tử.

– Ví dụ với phân tử CH₄:

+) Nguyên tử C liên kết với 4 nguyên tử H, nguyên tử C có hóa trị IV.

+) Nguyên tử H có hóa trị I nên mỗi nguyên tử H tạo được 1 liên kết với nguyên tử cacbon.

2. Mạch cacbon

– Những nguyên tử cacbon trong phân tử hợp chất hữu cơ có thể liên kết trực tiếp với nhau tạo thành mạch cacbon.

– Có 3 loại mạch cacbon: mạch không phân nhánh (mạch thẳng), mạch nhánh và mạch vòng.

– Ví dụ:

3. Trật tự liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử

– Mỗi hợp chất hữu cơ có một trật tự liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử.

– Ví dụ cùng công thức phân tử C₂H₆O có 2 chất:

rượu etylic (chất lỏng)

đimetyl ete (chất khí)

II. CÔNG THỨC CẤU TẠO

– Công thức biểu diễn đầy đủ liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử gọi là công thức cấu tạo

Ví dụ:

Công thức cấu tạo của etan:  viết gọn CH₃ – CH₃

Công thức cấu tạo của rượu etylic: ; viết gọn CH₃ – CH₂ – OH

– Như vậy, công thức cấu tạo cho biết thành phần của phân tử và trật tự liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử.

Giải bài tập SGK Hóa học 9 Bài 35

Bài 1 (trang 112 SGK Hóa 9)

Hãy chỉ ra những chỗ sai trong các công thức sau và viết lại cho đúng.

Lời giải:

Bài 2 (trang 112 SGK Hóa 9)

Hãy viết công thức cấu tạo của các chất có công có công thức phân tử sau CH₃Br, CH₄O, CH₄, C₂H₆, C₂H₅Br. Biết rằng brom có hóa trị I.

Lời giải:

Bài 3 (trang 112 SGK Hóa 9)

Hãy viết công thức cấu tạo dạng mạch vòng ứng với các công thức phân tử sau: C₃H₆, C₄H₈, C₅H₁₀.

Lời giải:

Công thức cấu tạo mạch vòng của C₃H₆, C₄H₈ và C₅H₁₀

Bài 4 (trang 112 SGK Hóa 9)

Những công thức cấu tạo nào sau đây biểu diễn cùng một chất?

Lời giải:

Các công thức a), c), d) đều là công thức phân tử của rượu etylic C₂H₅OH (CH₃CH₂OH).

Các công thức b), e) là công thức phân tử của ete: CH₃OCH₃.

Bài 5 (trang 112 SGK Hóa 9)

Phân tử hợp chất hữu cơ A, có hai nguyên tố. Khi đốt cháy 3g chất A thu được 5,4g H₂O. Hãy xác định công thức phân tử của A, biết khối lượng mol của A là 30g.

Lời giải:

Gọi CT tổng quát của hợp chất hữu cơ A, có 2 nguyên tố là C_xH_y

PTHH:

Từ PT(1) ta có tỉ lệ:  ⇒ y = 6.

Mặt khác: M_A = 12x + y = 30

Thay y = 6 vào ta có x = 2. Vậy công thức của A là C₂H₆

Trắc nghiệm Hóa học 9 Bài 35 (có đáp án)

Câu 1: Trong các hợp chất hữu cơ, cacbon luôn có hoá trị là

A. I.

B. IV.

C. III.

D. II.

Lời giải

Đáp án: B

Câu 2: Nguyên tử cacbon có thể liên kết trực tiếp với nhau tạo thành các dạng mạch cacbon là

A. mạch vòng.

B. mạch thẳng, mạch nhánh.

C. mạch vòng, mạch thẳng, mạch nhánh.

D. mạch nhánh.

Lời giải

Đáp án: C

Câu 3: Công thức cấu tạo dưới đây là của hợp chất nào?

A. C₂H₄Br

B. CH₃Br

C. C₂H₅Br₂

D. C₂H₅Br

Lời giải

Đáp án: D

Câu 4: Công thức cấu tạo của một hợp chất cho biết

A. thành phần phân tử.

B. trật tự liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử.

C. thành phần phân tử và trật tự liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử.

D. thành phần phân tử và sự tham gia liên kết với các hợp chất khác.

Lời giải

Đáp án: C

Câu 5: Số liên kết đơn trong phân tử C₄H₁₀ là

A. 10.

B. 13.

C. 14.

D. 12.

Lời giải

Đáp án: B

Liên kết trong phân tử C₄H₁₀ có thể biểu diễn như sau:

Vậy có 13 liên kết đơn trong phân tử C₄H₁₀.

Câu 6: Một hợp chất hữu cơ có công thức C₃H₇Cl , có số công thức cấu tạo là

A. 4.

B. 3.

C. 1.

D. 2.

Lời giải

Đáp án: D

Có hai công thức cấu tạo là:

Câu 7: Có các công thức cấu tạo sau:

Các công thức cấu tạo trên biểu diễn mấy chất ?

A. 3 chất.

B. 2 chất.

C. 1 chất.

D. 4 chất.

Lời giải

Đáp án: C

Các công thức trên đều biểu diễn chất có công thức phân tử C₅H₁₂ mạch không nhánh.

Câu 8: Rượu etylic có công thức là

A. CH₃OH

B. C₂H₅OH

C. CH₃ONa

D. C₂H₅ONa

Lời giải

Đáp án: B

Câu 9: Phân tử chất hữu cơ X có 2 nguyên tố C, H. Tỉ khối hơi của X so với hiđro là 22. Công thức phân tử của X là

A. C₄H₈

B. C₃H₈

C. C₃H₆

D. C₆H₆

Lời giải

Đáp án: B

M_X = 21.M_H2 = 21.2 = 44 (g/mol)

Vậy X là C₃H₈.

Câu 10: Nhận xét nào sau đây không đúng?

A. Hợp chất hữu cơ là hợp chất của cacbon.

B. Trong các hợp chất hữu cơ, cacbon luôn có hóa trị IV.

C. Mỗi hợp chất hữu cơ có một trật tự liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử.

D. Trong hợp chất hữu cơ, oxi có hóa trị I hoặc II.

Lời giải

Đáp án: D.

******************

Trên đây là nội dung bài học Hóa học 9 Bài 35: Cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ do biên soạn bao gồm phần lý thuyết, giải bài tập và các câu hỏi trắc nghiệm có đáp án đầy đủ. Hy vọng các em sẽ nắm vững kiến thức về Cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ. Chúc các em học tập thật tốt và luôn đạt điểm cao trong các bài thi bài kiểm tra trên lớp.

Biên soạn bởi: Trường

 Hoá học 9